Dysonans (łac. dissonans) - interwał brzmiący niezgodnie dla ucha ludzkiego. Do dysonansów zaliczają się następujące interwały:
sekunda mała
sekunda wielka
septyma mała
septyma wielka
tryton (kwarta zwiększona lub kwinta zmniejszona)
wszystkie interwały zwiększone lub zmniejszone (nawet jeśli brzmią jak konsonanse - zgodnie)
Pojęcie dysonansu było różnie definiowane w historii muzyki europejskiej, przy czym wiodącą tendencją było stopniowe zawężanie tego pojęcia. Początkowo do współbrzmień zgodnych zaliczano jedynie oktawę i kwintę (a więc wszystkie inne interwały były dysonansami). Stopniowo z listy dysonansów zniknęła kwarta oraz tercje i seksty.
Podobną tendencję można zaobserwować w samym podejściu do dysonansu. Od średniowiecza do XX wieku dysonans stopniowo "awansuje" z rangi współbrzmienia całkowicie zabronionego, poprzez współbrzmienie dopuszczalne jako przejściowe, następnie ważny element harmonii tonalnej (rozwiązanie), aż po totalną autonomizację i równouprawnienie, a nawet w pewnych kierunkach muzycznych (dodekafonia, Arnold Schönberg) - interwał preferowany.
Rodzaje dysonansów
Dysonans melodyczny - jest to każde współbrzmienie, które brzmi niezgodnie.
Dysonans pojęciowy - współbrzmienie mające znaczenie dysonansowe w danym kontekście harmonicznym i wymagające rozwiązania. Przykładem takiego dysonansu jest dominanta z opóźnionymi tercją i kwintą przez (odpowiednio) kwartę i sekstę. Taki akord brzmi konsonansowo (jak trójdźwięk w drugim przewrocie), ale ze względu na kontekst zawiera dwa składniki (kwartę i sekstę), które są traktowane jako dysonanse pojęciowe i wymagają rozwiązania.
(wikipedia)
poniedziałek, 7 września 2009
Subskrybuj:
Komentarze do posta (Atom)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz